Hemoglobin A1c testi , son 2 ila 3 aydaki ortalama kan şekeri seviyenizi gösteren testtir. Ayrıca HbA1c, glikozile hemoglobin testi ve glikohemoglobin olarak da adlandırılır. Bir oyuncunun sezon vuruş ortalamasına çok benziyor. Tek bir oyun size bir oyuncunun kariyerinde nasıl bir performans gösterdiğini söylemez. 1 günlük test sonuçları size tedavinizin nasıl çalıştığına dair tam bir resim vermez.
Diyabetli kişiler , seviyelerinin aralık dahilinde kalıp kalmadığını görmek için düzenli olarak bu teste ihtiyaç duyarlar. Diyabet ilaçlarınızı ayarlamanız gerekip gerekmediğini söyleyebilir.
HA1c testi ayrıca diyabet teşhisi için kullanılır.
Yüksek Kan Şekeri HbA1c’yi Nasıl Oluşturur?
Kırmızı kan hücreleri (RBC’ler) kandaki glukoza maruz kalır. Kan şekeri seviyesi ne kadar yüksek olursa, kırmızı kan hücresinin ömrü boyunca o kadar fazla HbA1c formu oluşur.
Bir kırmızı kan hücresinin ömrü kişiden kişiye değişmekle birlikte erkeklerde ortalama 117 gün ve kadınlarda 106 gündür. Bu nedenle HbA1c, önceki 2 ila 3 aydaki ortalama kan şekeri düzeylerinin bir indeksidir. Bu 2 – 3 aylık dönemin hemen önceki 30 günü HbA1c’ye %50 katkıda bulunur.
Normal yetişkin hemoglobini ağırlıklı olarak HbA1’den oluşur ve bunun HbA1c yaklaşık %5’ini oluşturur.
Bununla birlikte, HbA1c her zaman kan şekeri seviyeleri ile korele değildir. Hemoglobin varyantlarının varlığı, iltihaplanma veya kırmızı kan hücresi devrini artıran diğer faktörlerin varlığı nedeniyle kan şekeri yüksek ancak HbA1c düşük olabilir.
Kırmızı kan hücreleriniz 90 günden uzun yaşıyorsa veya daha küçükse (bir kan testinde MCV ile ölçüldüğü gibi), HbA1C’niz yapay olarak daha yüksek olacaktır.
HbA1c kan şekeri seviyesinden nasıl farklıdır?
HbA1c, belirli bir süre boyunca kan şekeri seviyelerinizin ne kadar yüksek olduğuna dair ortalamaya benzer daha uzun vadeli bir eğilim sağlar.
HbA1c genellikle kolunuzdan alınan bir kan örneğinde bakılır.
Kan şekeri seviyesi , tek bir zaman noktasında, yani testin yapıldığı anda kanınızdaki glukoz konsantrasyonu gösterir.
Koldan alınan bir kan örneğinde çalışılan açlık plazma glukoz testi kullanılarak ölçülür.
Bununla birlikte, açlık glukoz testleri sadece mevcut glukoz seviyelerinizin bir göstergesini sağlarken, HbA1c testi 2-3 aylık bir süre boyunca ortalama seviyelerinizin ne olduğunun genel bir göstergesi olarak hizmet eder.
HbA1c ne sıklıkla test edilmeli ?
Bir kişiye ilk olarak diyabet teşhisi konulursa veya diyabet kontrolü iyi değilse, Hb A1c genellikle daha sık istenir.
Diyabet iyi kontrol altında ise genellikle test daha az sıklıkla yapılır, ancak çoğu doktor hastalarını yılda 2 ila 4 kez teste tabi tutar.
HbA1C’nin Diğer Kan Şekeri Testlerine Göre Avantajları
HbA1c testi herhangi bir zamanda yapılabilir ve açlık gerektirmez
Test öncesi fiziksel aktivite veya stresten etkilenmez
Uzun süreli kan şekeri düzeylerinin bir göstergesi olarak, kısa süreli hormonal dalgalanmalardan etkilenmez
Bir kan testi olarak HbA1c, hem tek bir bireyde hem de insanlar arasında ölçüldüğünde düşük bir değişkenliğe sahiptir.
Bununla birlikte, kırmızı kan hücrelerini ve hemoglobini etkileyen bazı sağlık koşulları (örn. anemi) HbA1c düzeylerini yanlışlıkla artırabilir veya azaltabilir.
HbA1c Normal Aralık
Sağlıklı kişilerde HbA1c değerleri % 0 ve % 6 (20 – 38 mmol/mol) arasında değişmektedir.
Hemoglabin A1C Test neyi ölçer?
Hemoglobin A1c testi, kanınızda glukozun bağlı olduğu hemoglobin A yüzdesini ölçer.
Kanda ne kadar fazla glukoz varsa, o kadar çok hemoglobine bağlanır. Kırmızı kan hücreleri yaklaşık üç ay yaşadığından, hemoglobin A1c test sonucunuz, testinizden önceki üç ay boyunca ortalama kan şekeri seviyenize karşılık gelir.
Hemoglobin A1c testinin birkaç amacı olabilir:
Prediyabet ve diyabet taraması: Tarama, bir kişi semptomlar yaşamadan önce sağlık durumlarının kontrol edilmesi anlamına gelir. 40 yaşın üzerindeyseniz ve obez veya fazla kiloluysanız veya diyabet için yüksek risk altındaysanız, doktorunuz sizi taramak isteyebilir. Hemoglobin A1c testi diyabet taraması için kullanılabilir, ancak testi tekrarlayarak veya başka bir test türü kullanarak sonuçların doğrulanması gerekebilir.
Prediyabet ve diyabet teşhisi: Teşhis, sağlık değişikliklerinin nedenini bulmak için testler ve prosedürler kullanır. Belirtileriniz varsa veya diyabet belirtileri gösteriyorsanız, doktorunuz diğer testlerin yanı sıra sizin için bir hemoglobin A1c testi isteyebilir. Diyabet semptomları aşırı susama, sık idrara çıkma, bulanık görme, ayaklarda ve ellerde karıncalanma veya his kaybı ve aşırı yorgun hissetmeyi içerebilir.
Diyabetin izlenmesi: Size diyabet teşhisi konulduysa, doktorunuz yılda en az iki kez sizin için hemoglobin A1c testi isteyebilir. Bu, doktorunuza randevularınız arasındaki aylarda kan şekerinizin ne kadar iyi kontrol edildiği konusunda bir fikir vermesine yardımcı olur. Kan şekerinizi takip etmek, doktorunuzun tedavi planınızda ayarlamalar yapmasına ve sağlık sorunları yaşama şansınızı düşürmesine olanak tanır.
Hemoglobin A1c testi, hamilelik sırasında gelişebilecek bir hastalık türü olan gestasyonel diyabetin teşhisinde kullanılmaz.
HbA1c Diyabet kontrolünü saptamak için bir test olarak ne zaman kullanılmamalıdır?
Hamile kadın, yakın zamanda şiddetli kanama, kan transfüzyonu sonrası, kronik böbrek hastalığı, kronik karaciğer hastalığı, demir eksikliği anemisi, B12 vitamini eksikliğine bağlı anemi, Orak hücreli hemoglobin (hemoglobin S) gibi hemoglobin varyantları
Birçok epidemiyolojik çalışma ve klinik çalışma HbA1c seviyeleri ile uzun vadeli diyabet komplikasyonları riski arasındaki ilişkinin önemini ortaya koymuştur. Bugün dünya çapında diyabet yönetimi için HbA1c hedefleri, komplikasyonların gelişmesini geciktirmek veya önlemek için bir araç olarak kullanılmaktadır.
HbA1c ve Hamilelik
Kan şekerini kontrol altında tutmak, şeker hastası olan veya hamileliği sırasında şeker hastası olan kadınlar için çok önemlidir.
Sıkı kan şekeri kontrolü, bebeğiniz için komplikasyon riskini azaltarak başarılı bir hamilelik şansını artırmaya yardımcı olur.
Şeker hastalığınız varsa, doktorunuzun veya hemşirenizin glisemik kontrolünüzü izleme yollarından biri HbA1c testi yapmaktır.
HbA1c testi , son 8-12 haftadaki ortalama kan şekerinizin iyi bir göstergesini almak için, kırmızı kan hücreleri içinde glikoz ile doğal olarak bağlanan bir molekül olan glise edilmiş hemoglobini ölçer.
HbA1c ölçümlerinizin ne zaman alınacağını ve hamileliğinizden önce (planlama aşaması), hamilelik sırasında ve sonrasında HbA1c değerlerinin ne olması gerektiğini özetlemektedir.
Hamilelik planlaması
Hamile kalmayı planlıyorsanız, kan şekeri kontrolünüzü izlemenize yardımcı olması için size aylık olarak HbA1c ölçümü önerilmelidir.
Hedefe ulaşmak, bebeğin doğuştan malformasyon geliştirme riskini en aza indirmeye yardımcı olacaktır.
Gestasyonel diyabet teşhisi
HbA1c, gestasyonel diyabet teşhisi için kullanılmaz. Diyabeti olmayan gebeler, gebeliğin 8. ve 12. haftaları arasında olası gestasyonel diyabet için taranacak ve 24 ve 28. haftalar arasında oral glukoz tolerans testi (OGTT) yapılacaktır.
Daha önceki bir hamilelik sırasında gestasyonel diyabet geçirdiyseniz, 16 ila 18 hafta arasında ve ardından 28. haftada size bir OGTT verilecektir.
Normal HbA1c Düzeylerinin Değişmesine Neden Olan Nedir?
Mevsimsel değişiklikler
600’den fazla diyabet hastası üzerinde yapılan bir çalışmada, HbA1c düzeylerinin daha soğuk (Ocak-Mart) aylarda, daha sıcak (Temmuz-Eylül) aylara göre daha yüksek olduğu bildirilmiştir.
Bu varyasyon yaklaşık %0,3’tür (3.3 mmol/mol). Bu farklılıklar yaz ve kış ayları arasındaki egzersiz , karbonhidrat alımı ve hastalık olaylarının sayısındaki farklılıklardan kaynaklanıyor olabilir.
Etnik farklılıklar
HbA1c düzeylerinin genellikle ırk, etnik köken ve soylara bağlı olarak farklı olduğu bildirilmektedir.
Cinsiyet Farklılıkları
HbA1c-tanımlı diyabet geliştirmek için erkeklerin kadınlara göre daha fazla metabolik bozukluklara maruz kalması ve daha fazla yağ alması gerekir.
Yaş
HbA1c diyabet yokluğunda bile yaşla birlikte artar.70 yaşın üzerindeki kişiler, 30 yaşın altındakilere kıyasla yaklaşık %0,5 daha yüksek HbA1c’ye sahiptir.
Kan Bağışı
Kan bağışından sonra HbA1c düşer. Bu nedenle, diyabetli hastalarda kan bağışından sonra HbA1c düzeylerinin olduğundan daha az tahmin edilmesi olasıdır.
Kan verdikten sonra hemoglobinin düşmesinin bir sonucudur ve kan şekeri seviyenizin düştüğü anlamına gelmez.
Hamilelik
HbA1c seviyeleri hamilelik sırasında çok az dalgalanır. Normal diyabetik olmayan bir gebeliğin ikinci trimesterinde HbA1c seviyeleri düşer ve üçüncü trimesterde yükselir.
HbA1c Testi Fiyatları 2023
İstanbulda HbA1c testi fiyatları bölgeden bölgeye hatta aynı bölgede kurumdan kuruma değişmektedir. HbA1c testi fiyatları hakkında bilgi almak için bizi arayabilirsiniz. 05378576593