Rahim filmi HSG Normal Varyantları

Rahim  filmi infertil hastanın değerlendirilmesinde değerli bir tekniktir. Son on yılda, infertilite  değerlendirmesi yapılan kadınların sayısı önemli ölçüde artmıştır. Rahim filmi HSG infertilite çalışması için bir tarama prosedürü olarak kabul edilir. MR görüntüleme, histeroskopi ve laparoskopi gibi diğer diagnostik araçların geliştirilmesine rağmen, histerosalpingografi fallop tüplerinin durumunun araştırılmasında  ana incelemedir. Rahim filminin özellikle uterus kavite anormalliklerinin tanısında yüksek bir duyarlılığa, fakat düşük özgüllüğe sahip olduğu bildirilmiştir . Rahim filmi HSG nin teknik kalitesi, yanlış yorumlara yol açan faktörleri sınırlamak için önemlidir. Radyologun histerosalpingogramların doğru yorumlanması için normal ve anormal radyolojik bulgulara aşina olması da şarttır.

Rahim Filminde Teknik Artefaktlar

Hava Kabarcıkları

Rahim filmi sırasında, hava kabarcıkları   uterus kavitesine girebilir ve kan pıhtıları, polipler, submukozal miyomlar veya endometrial hiperplazi gibi diğer dolum defektleri  ile karıştırılabilir. Hava kabarcığı yuvarlak, iyi sınırlı bir dolum defekti olarak görünür; genellikle çok sayıdadırlar ve hareketli olmalarıyla tanınabilirler. Hava kabarcıkları, kanül içinde hapsedilen hava kabarcıklarının dikkatli bir şekilde çıkarılmasıyla önlenebilir. Var olduğunda, hava kabarcıkları ek kontrast madde enjeksiyonuyla fallop tüplerinden uterus boşluğundan periton boşluğuna akıtılabilir (Şekil 1A)., 1B)

Şekil 1A. – 29 yaşındaki asemptomatik kadının uterus boynuzlarında hava kabarcıkları. Balonlu  kateter ile elde edilen histerosalpingogram , her iki uterin horn düzeyinde mobil olan çok sayıda  yuvarlak dolum defektleri ( oklar ) görülmektedir .

 

Şekil 1B. – 29 yaşındaki asemptomatik kadının uterus boynuzlarında hava kabarcıkları. Ekstra kontrast madde enjeksiyonu ile elde edilen histerosalpingogramda, baloncukların fallop tüpleri aracılığıyla uterus boşluğundan dışarı akıtıldığı gösterilmiştir.

Venöz veya Lenfatik İntravazasyon

Histerosalpingografi yapılan hastaların % 6’sında venöz veya lenfatik intravazasyon görülebilir. Tubal obstrüksiyon veya aşırı enjeksiyon basıncı nedeniyle  artmış intrauterin basınç veya geçirilmiş rahim cerrahisi gibi bazı predispozan faktörler olsa da sağlıklı kişilerde de görülebilir.

İntravazasyonun radyografik görünümü, çok sayıda  ince kanalın giderek artan şekilde doldurulması ile karakterize edilir (Şekil 2).ve 3). İntravazasyon fark edildiğinde, eğer yağda çözünen kontrast madde kullanılıyorsa    enjeksiyon durdurulmalıdır. Venöz intravazasyon, suda çözünür kontrast madde kullanıldığı sürece zararsızdır.

Şekil 2. – 28 yaşında sağlıklı bir kadında venöz intravazasyon. Sağlıklı kişilerde rahim filmi sırasında ince damar ağının  opasifiye olabileceğini göstermektedir.
Şekil 3. – Sağlıklı 36 yaşındaki kadın hastada venöz intravazasyon. Sağ isthmik tubal tıkanıklığı olan ( kısa ok ) hastada elde edilen rahim filmi, kontrast maddenin myometrial damarlara ( uzun ok ) venöz intravazasyonu görülüyor.

Rahim filmi  için uygun kontrast madde seçimiyle ilgili tartışmalar vardır. Bazı yazarlar, görüntüde daha fazla kontrast ve netlik sağladığını ve peritubal adezyonların varlığı hakkında daha fazla bilgi sağladığını iddia ederek, yağda çözünebilen bir kontrast madde kullanımını desteklemektedir. Yağda çözünebilir kontrast madde  ile histerosalpingografi sonrası infertil hastalarda gebelik oranlarında bir artış gösterilmiştir. Diğer bir çalışmada yağ ve suda çözünür kontrast maddelerinin kullanımı arasında gebelik oranlarında artış yönünden istatistiksel bir fark yoktur.

Çoğu yazar, suda eriyen  kontrast madde kullanılmasını savunmaktadır. Çünkü daha iyi uterus ve ampullary mukozal ayrıntı gösterir  bunun yanında peritoneal inflamasyon veya granülomatöz reaksiyon gibi ciddi yan etkileri yoktur. Ayrıca pulmoner ve retinal yağ embolisi riski de  ortadan kalkar. Ek olarak, suda çözünür kontrast maddenin venöz intravasasyonu, vasküler sisteme girerek böbrekler tarafından atılır ve herhangi bir yan etki oluşturmaz. Bu nedenle, hem tanısal hem de güvenlik faktörleri, suda çözünür  kontrast maddenin kullanılmasını önermektedir.

Biz Hekimoğlu Görüntüleme Merkezi olarak  Rahim filmi çekimlerimizde suda çözünen kontrast maddeler kullanmaktayız.

İlginizi Çekebilir  Paratiroid Hormon (PTH) Testi Nedir?

 

Rahim Filmi Normal Varyantları


Myometrial Kıvrımlar

Rahim filminde hastaların küçük bir kısmında, normal bulgularla birlikte uterus kavitesine paralel geniş uzunlamasına kıvrımlar görülür (Şekil 4A)., 4B, 4C). Bu katlantılar endometriyal anormallikler ile ilişkili değildir. Kesin etiyolojisi bilinmemekle birlikte, katlantılar fetal gelişim sırasında müllerian kanal füzyonunun kalıntıları olarak kabul edilmektedir.

Şekil 4A. – 34 yaşında bir kadın hastada myometrial kıvrımlar. Rahim filminde tam olarak dolmamış uterus kavitesine paralel geniş uzunlamasına kıvrımlar ( oklar ) görülmektedir.
Şekil 4B. – 34 yaşında bir kadın hastada myometrial kıvrımlar. Bir miktar daha kontrast madde verildikten sonra alınan radyografide, kıvrımların giderek kaybolduğu görülmektedir.
Şekil 4C. – 34 yaşında bir kadın hastada myometrial kıvrımlar. Bir miktar daha kontrast madde verildikten sonra alınan radyografide, kıvrımların tamamen kaybolduğu görülmektedir.

Çift Uterin Kontur


Rahim filmi- HSG ovulasyon öncesi adet döngüsünün foliküler fazı sırasında yapılmalıdır. Menstrüel siklusun geç sekretuar evresinde rahim filminin yapıldığı az sayıda hastada – örneğin servikal yetersizlik değerlendirmesinde – uterus kavitesini çevreleyen ince kontrast madde çizgisi çift kontur olarak görülebilir ( Şekil 5). Kontrast madde miyometriyal damarlara nüfuz etmez ve bu nedenle myometrial, uterin veya ovarian  venlerin doldurulması söz konusu değildir. Endometriyumun desidual reaksiyonunun altında bulunan kontrast maddeyi temsil eden çift kontur  erken gebelik döneminde de görülebilir ( Şekil 6).

Şekil 5. – 30 yaşında  kadın hastada çift ​​uterus konturu ( yıldız ve oklar ). Menstrüel siklusun geç sekretuar döneminde elde edilen rahim filminde  çift uterus konturu görülmektedir.
Şekil 6. – 34 yaşında gebe hastada çift uterus konturu. İncelemeden 1 ay önce adetlerini andıran vajinal kanaması olan bu hastada rahim filmi yanlışlıkla  çekildi. Rahim filminde, hafifçe genişlemiş uterus kavitesi ve çift kontur görülmektedir. Gestasyonel kese saptanmadı.

Belirgin Servikal Bezler


Normal servikal kanalın görüntüsünü  internal ve eksternal servikal os oluşturur.  Hastanın anatomik yapısına ve adet döngüsünün neresinde olduğuna  bağlı olarak servikal kanalın şekli değişkenlik gösterebilir. Servikal kanal genellikle internal ve eksternal os düzeyinde  daha dardır ve orta kısımda ise daha geniştir. Servikal kanal duvarları düz yada pilika palmataları temsil eden uzunlamasına çıkıntılara bağlı tırtıklı olabilir. Bazen, normal endoservikal bezlerin doldurulması, her iki servikal duvardan uzanan  çok sayıda tübüler yapı olarak görülebilir ( Şekil 7).

Şekil 7. – 27 yaşındaki kadın hastada belirgin servikal bezler. Normal rahim filmi  , normal veya dilate servikal bezlerin doldurulmasına karşılık gelen servikal duvarlardan uzanan tübüler yapılar ( oklar ) görülmekte .

Doğurganlığa Etki Etmeyen Bulgular


Arkuat Uterus


Arkuat uterus genellikle rahim filmi sırasında tesadüfen tesbit edilir.  Daha yaygın olarak görülen düz veya dışa kavisli normal fundal kontur yerine uterus fundusunda hafif yumuşak bir içe kavislenme  olarak görülür ( Şekil 8). Amerikan Fertilite Derneğinin sınıflamasına göre, kavisli uterus, sınıf VI müllerian anomali olarak kabul edilmektedir. Bununla birlikte, kavisli   uterus, küçük bir uterin malformasyon olup normal bir varyant olarak kabul edilir ve infertilite veya obstetrik komplikasyonlarla ilişkili değildir. Septat uterusun V-şekilli fundusundan ve intramural myomun neden olduğu ekstrinsik kompresyondan ayırt edilmelidir.

Şekil 8. – 30 yaşında kadın hastada arkuat uterus. Normal rahim filmi uterus fundusunda içe kavis ( ok ) görülmektedir.

Gartner Kanalı Kisti


Gartner kanalı, normal olarak rezorbe olmayan mezonefrik veya wolfian kanalın kaudal kısmının bir kalıntısıdır. Gartner kanalları tek veya çoklu olabilir ve genellikle vajinanın proksimal üçüncü tarafındaki anterior lateral duvara paralel yerleşirler . Buradaki persistan gland dokusu tarafından salgılanan sıvılara bağlı olarak kistler gelişebilir.

İlginizi Çekebilir  Meme MR 

Gartner kanalı kistleri, eğer uterus lümeni ile ilişkili olursa histerosalpingografi sırasında görüntülenebilir. Bu kistler genellikle klinik önemi olmayan tesadüfi bulgulardır. Bunlar, bazen kistik veya sakküler dilatasyonlarla rahim boşluğuna veya vajinaya paralel uzanan tübüler yapılar olarak görünürler (Şek. 9). ve 10).

Şekil 9. – 25 yaşındaki asemptomatik kadında Gartner kanalı kisti. Rahim filminde Gartner kanalını temsil eden uterus lümeni ile ilişkili  uterus kavitesine ( oklar ) paralel uzanan tübüler yapı görülmektedir.
Şekil 10. – 32 yaşında kadın hastada Gartner kanalı kisti. Rahim filminde , vajinal duvar boyunca uzanan Gartner kanalı kisti görülmektedir. Sakküler dilatasyonlar ( büyük ok ) görülebilir. Şiddetli ampuller dilatasyon ve serbest intraperitoneal dökülme (sol ok ) göstermeyen sol tubada  hidrosalpinks görülmektedir.

İnfantil Rahim


Normal yetişkin rahimi , üçgen şekilli bir uterus kavitesi ve düzgün  kenarları ile değişik görünümlere sahip olabilir. Uterus gövdesi tüm rahim uzunluğunun üst üçte ikisini oluşturur ve kalan üçüncü parça servikal kanala karşılık gelir. Uzun süre oral kontraseptif alan hastalarda, bir premenarşal uterusun normal oranları olan rahim gövdesi ve serviks arasında 1: 1 oranla karakterize küçük bir T-şeklinde uterus gözlemlenebilir ( Şekil 11).). Bu görünüm, normal östrojen uyarısının olmaması nedeniyle uterusun postpuberal oranlara ulaşamadığı ciddi östrojen eksiklikleri olan yetişkin kadınlarda da görülebilir .

Şekil 11. – 30 yaşında kadın hastada infantil uterus. Rahim filmi , uterus gövdesi ve serviks aynı büyüklükte olan küçük, T şeklinde uterusu gösterir. Hasta birkaç yıldır oral kontraseptif kullanıyordu.

Tuba Polipleri


Tubal polipler, fallop tüplerinin intramural kısmında yer alan ektopik endometriyal dokunun küçük odaklarıdır. Tek taraflı veya çift taraflı olabilirler ve çapı 1 cm’den daha azdırlar. Radyolojik olarak tubal polipler, periton boşluğuna serbest kontrast madde akışı ile tüp dilatasyonu veya tıkanıklığı ile ilişkili olmayan düzgün, yuvarlak veya oval dolgu defektleri olarak görünür ( Şekil 12).). Tüp polipli hastalar asemptomatiktir ve polipler genellikle rahim filminde rastlantısal bir bulgudur; infertilite araştırması için çekilen rahim filmlerinde bildirilen insidansı% 1-2.5’tir.

 

Şekil 12. – 37 yaşındaki kadında tubal polip. Normal rahim filmi  sağ Tubanın ( ok ) interstisyel kısmında rastlantısal tek taraflı dolum defekti  görülmektedir.

Sezaryen skarı


Sezaryen ameliyatı sırasında rahim boynunda enine insizyon  yapılması gerekir ve rahim filminde internal os seviyesinde kama şeklinde dolum fazlalığı  görülebilir ( Şekil 13).). Bu bulgunun klinik önemi yoktur ve hastanın klinik öyküsü ile ilişkiliyse bir tanı problemi değildir.

Şekil 13. – Birkaç yıl önce sezaryen ile doğum yapan 37 yaşındaki kadın hastada sezaryen yara izi. Rahim filmi, sezaryen skar bölgesini ( ok ) temsil eden internal servikal os seviyesinde kama şeklinde dolum fazlalığını göstermektedir.

Postmiyomektomi Divertikül


Submukozal fibroid çıkartıldıktan sonra, bazı hastalarda rezeksiyon alanında küçük bir divertikül gelişebilir( Şek. 14). Bu divertiküller küçük olduklarında ve uterus kavitesinde Büyük deformasyona neden olmadıkları sürece klinik olarak önemi yoktur.

Şekil 14. – Submüköz fibroid rezeksiyonu uygulanan 33 yaşındaki kadın hastada divertikül. Miyomektomi yapılan hastaya uygulanan rahim filminde, rezeksiyon yerinde uterin kavite distorsiyonuna neden  olmayan küçük divertikül görülmektedir ( ok ).

Rahim filmi HSG Fiyatları 2023 

İstanbulda Rahim filmi HSG fiyatları bölgeden bölgeye ve kurumdan kuruma farklılık göstermektedir. Rahim filmi HSG fiyatları hakkında bilgi almak için bizi arayabilirsiniz.

2 Yorum

  1. Aslı Kasım 30, 2021
    • admin Aralık 7, 2021

Aslı için bir cevap yazın Cevabı iptal et