Sodyum kan testi (serum sodyum testi olarak da adlandırılır), doktorunuzun kanınızdaki sodyum miktarını ölçmesinin bir yoludur. Bu test genellikle kanınızdaki farklı maddeleri ölçen bir grup testin parçasıdır ve bunlara aşağıdakiler dahildir:
Temel biyokimya paneline ayrıca elektrolit paneli veya kimya paneli adı verilir. Elektrolitleri, kanınızın asit-baz dengesini ve kan şekeri düzeylerini kontrol eder.
Sodyum özellikle sinir ve kas fonksiyonu için önemlidir. Vücudunuz sodyumu çeşitli mekanizmalarla dengede tutar. Sodyum, kanınıza yiyecek ve içecek yoluyla girer. Kanı idrar, dışkı ve ter yoluyla bırakır. Doğru miktarda sodyuma sahip olmak sağlığınız için önemlidir. Çok fazla sodyum kan basıncınızı yükseltebilir .
Sodyum eksikliği aşağıdaki gibi semptomlara neden olabilir:
mide bulantısı, kusma, yorgunluk, baş dönmesi.
Kapsamlı metabolik panel elektrolitleri kontrol eder, aynı zamanda kan protein seviyelerini ve karaciğer fonksiyonunuzu da kontrol eder.
Sodyum, hücreler arasında elektrik sinyalleri göndermeye ve vücudunuzdaki sıvı miktarını kontrol etmeye yardımcı olmanın anahtarıdır. Hücrelerinizin doğru şekilde çalışması için vücudunuzun buna ihtiyacı vardır.
Çoğu gıdada sodyum bulunur. En yaygın şekli sofra tuzunda bulunan sodyum klorürdür. Vücudunuz her gün terle ve tuvalete gittiğinizde belirli bir miktar sodyum kaybeder.
Sodyum kan testi, sodyum seviyenizi ölçecektir, çünkü çok az veya çok fazlası sorunlara neden olabilir.
Sodyum Kan testi Ne zaman Yapılır ?
Sodyum kan testi genellikle temel bir metabolik panelin parçasıdır. Bu bir grup ilgili testtir. Temel metabolik panel, aşağıdakiler için testler içerir:
kalsiyum, bikarbonat, klorür, kreatinin, glukoz, potasyum, sodyum, kan üre azotu
Kan sodyumu ayrıca bir elektrolit panelinin parçası olabilir. Elektrolitler , elektrik yükü taşıyan maddelerdir. Potasyum ve klorür diğer elektrolitlerdir.
Aşağıdaki durumlarda bu test istenebilir:
çok miktarda tuz tuz tüketimi, yeterince su içilmediğinde, ciddi bir hastalık veya ameliyattan sonra, intravenöz sıvı alımı sonrası,
Sodyum seviyenizi etkileyen ilaçları izlemek için de bu test yapılabilir. Bunlara diüretikler ve bazı hormonlar dahildir.
Sodyum Dengesizliğinin Belirtileri
Doktorunuzun sodyum seviyenizin çok yüksek veya çok düşük olabileceğinden şüphelenmesine neden olan bazı semptomlarınız olabilir. Bilinç bulanıklığıı, unutkanlık veya fikir yürütme ile ilgili sorunlarınız olabilir. Doktorunuzun izleyebileceği diğer belirtiler şunlardır:
Kas krampları veya seğirmesi, yürüme sorunları, mide bulantısı, yorgunluk, nefes darlığı, baş ağrısı
Vücudunuzun belirli bölgelerinde şişme veya sıvı birikmesi
Genellikle susamış, yeterince işememe, kusma, ishal, zayıflık, uyku sorunu ( uykusuzluk )
Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
Sodyum Dengesizliğinin Nedenleri
Çok sayıda şey, sodyum seviyenizin yükselmesine neden olabilir.
Ameliyat, yaralanma veya ciddi bir hastalık, çok fazla veya çok az tuz veya sıvı yemek veya içmek, IV sıvı almak , vücudunuzdaki sıvı miktarını azaltan diüretik adı verilen bir ilaç sınıfı almak
Aldosteron hormonu dahil diğer ilaçları almak, diyabet, böbrek sorunları .
Sodyum dengesizliği belirtileri gösteriyorsanız veya dengesiz olma riskiniz varsa doktorunuz bir test isteyebilir.
Sodyum Kan Testi Nasıl Yapılır ?
Sodyum kan testi bazen daha geniş bir test setinin sadece bir parçasıdır. Doktorunuz veya hemşireniz buna serum sodyum testi diyebilir.
Test için bir teknisyen, genellikle dirsek bölgesinin içinden veya elin arkasından kan alacaktır.
Teknisyen kolunuzun etrafına elastik bir bant bağlayacak, böylece damarlarınız şişecek ve bu da kan çekmeyi kolaylaştıracaktır. Daha sonra damara bir iğne ile girerler ve kan bir cam şişe veya tüpte toplanır. Koldaki bant çözülür. Kan alındıktan sonra teknisyen iğneyi çıkaracak ve delinme bölgesini kapatacaktır.
Testin riskleri çok düşüktür. Delinme yerinde kanama olabilir ve daha sonra orada bir morluk görülebilir. Kan alımından hemen sonra baş dönmesi hissedebilirsiniz.
Sodyum Kan Testinin Sonuçları Ne Anlama Geliyor?
Sodyum kan testi için normal sonuçlar 135 ila 145 mEq/L’dir. Ancak farklı laboratuvarlar farklı değerler kullanır.
Sodyum kan testindeki anormal seviyeler çeşitli koşullara işaret edebilir.
Sodyum seviyeleriniz vücudunuzdaki su miktarına göre çok yüksekse buna hipernatremi denir. Sodyum seviyesi çok düşükse buna hiponatremi denir.
Hipernatremi , aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç şeyi gösterebilir:
Böbreklerinizin üzerinde bulunan adrenal bezler ile ilgili bir sorunlar. Adrenal bezler bağışıklık sisteminiz ve strese tepkiniz dahil her türlü şeye yardımcı olur.
Böbreklerin su tutulumu yapamadığı diyabet türü buna şekersiz diyabet denir.
Terleme , ishal , diüretikler veya başka bir sorun nedeniyle çok fazla sıvı kaybı
Diyetinizde çok fazla tuz bulunması
NSAID’ler, doğum kontrol hapları veya laksatifler dahil olmak üzere bazı ilaçların aşırı kullanımına bağlı olarak hipernatremi olabilir.
Hiponatremi , aşağıdaki durumlarda gelişebilir:
Adrenal bezlerin yeterli hormon üretmemesi, şiddetli kusma ve/veya ishal, siroz , konjestif kalp yetmezliği ve böbrek yetmezliği gibi durumlardan vücudunuzda sıvı artışı
Vücudunuzda uygunsu antidiüretik hormon salma gibi bir sorun olması
Vücudunuzun su seviyesini dengede tutmaya yardımcı olan vazopressin adı verilen hormonun yüksek olması.
Diüretikler, belirli antidepresanlar ve opioidler dahil olmak üzere belirli ilaçların kullanımı
Sodyum kan testi sonucunun hafif yüksek veya düşük olması için endişelenmenize gerek olmayabilir. Doktorunuz sonuçların diğer testler, genel sağlığınız ve tıbbi geçmişinizle nasıl ilişkili olduğuna bakacaktır.
Sodyum kan testine hazırlanmak için herhangi bir şey yapmam gerekecek mi?
Sodyum kan testi veya elektrolit paneli için özel bir hazırlığa ihtiyacınız yoktur. Doktorunuz kan örneğiniz için daha fazla test istediyse, testten birkaç saat önce aç kalmanız (yiyip içmemeniz) gerekebilir.
Sodyum kan testi hakkında bilmem gereken başka bir şey var mı?
Sodyum seviyeleri genellikle anyon boşluğu adı verilen başka bir testte diğer elektrolitlerle ölçülür. Bir anyon boşluk testi , negatif yüklü ve pozitif yüklü elektrolitler arasındaki farka bakar. Test, asit dengesizliklerini ve diğer koşulları kontrol eder.