Transrektal Ultrason Nedir?
Ultrason taramaları, vücudun bir bölümünün görüntüsünü oluşturmak için yüksek frekanslı ses dalgalarını kullanır. Prostat ultrason taraması, anormal büyümeler de dahil olmak üzere prostatınızdaki değişiklikleri gösterebilir.
Ultrason tarayıcı, ses dalgaları yayan bir proba sahiptir. Ses dalgaları vücudunuzdaki organlardan yansır ve proba geri döner. Prob bir bilgisayara bağlanır. Bu, ses dalgalarını ekranda bir resme dönüştürür.
Transrektal ultrason (TRUS), görüntü almanın ve vücuttaki organları ve dokuları değerlendirmenin bir yolu olarak tanı veya tarama aracı olarak kullanılır.
Doktorlar bu görüntüleri biyopsi gerekip gerekmediğini belirlemek ve gerekiyorsa doğru yerden doku örneği alınmasını sağlamak için kullanabilir.
Ayrıca transrektal ultrason dren yerleştirilmesinde veya pelvik organların transabdominal yaklaşımla yetersiz değerlendirildiği ve transvajinal yaklaşımın mümkün olmadığı veya tercih edilmediği nadir problem çözme durumlarında yol gösterici olarak kullanılabilir.
Transrektal ultrasonun en yaygın nedeni, prostat spesifik antijen yüksekliği veya dijital rektal muayenede prostat nodülleri olan erkeklerde prostat bezinin değerlendirilmesidir. Transrektal ultrason kullanımı en yaygın olarak prostat biyopsisi ile kombinasyon halindedir. TRUS Biyopsi olarak bilinir.
Transrektal ultrason ne için yapılır ?
TRUS, doktorların yalnızca tanı koymasına değil, aynı zamanda bir tümörün tam yerini ve boyutunu belirlemesine de yardımcı olabilir.
PSA kan testi sonuçlarınız anormal ise veya doktorunuz dijital rektal muayene sırasında anormal bir bölge hissediyorsa.
Doktorunuzun biyopsi yapması gerekiyorsa. TRUS, doktorunuza mümkün olan en iyi tanı sonuçlarını vermek için bir doku örneğinin nereden alınması gerektiğini belirlemeye yardımcı olabilir.
Doktorunuzun, özellikle doğal olarak büyükse, prostat bezinizin boyutunu belirlemesine yardımcı olmak için.
Doktorunuzun kanserin herhangi bir lenf düğümüne veya diğer dokulara yayılıp yayılmadığını belirlemesine yardımcı olmak için.
Doktorunuzun belirli prostat kanseri tedavileri sırasında daha iyi gezinmesine yardımcı olmak için. TRUS, prostat kanseri hücrelerini donduran brakiterapi (iç radyasyon) veya kriyoterapi gibi prosedürlere rehberlik etmeye yardımcı olabilir.
Transrektal Ultrason İçin Nasıl Hazırlanır?
Tüm takıları çıkarın. İşlemden 5 gün önce aspirin de dahil olmak üzere kan sulandırıcılardan kaçının. Yönlendirilirse, işlemden iki ila dört saat önce rektumu temizlemek için bir lavman kullanın. Transrektal ultrason gününde bol giysiler giyin.
Transrektal ultrason nasıl yapılır?
TRUS, prostatın ultrason görüntülerini elde etmek için bir radyolog tarafından gerçekleştirilen minimal invaziv bir prosedürdür. Bütünüyle, gerçekleştirilmesi yaklaşık 10 dakika sürer.
TRUS sırasında aşağıdaki adımların gerçekleşmesini bekleyebilirsiniz:
Sizden önlük giymeniz istenecektir, sonrasında dizleriniz göğsünüze doğru bükülmüş halde yan yatmanız istenecektir.
Küçük probun üzerine koruyucu bir prezervatif ve jel yerleştirilecektir.
Prob rektumunuza yerleştirilecektir. Biraz baskı hissedebilirsiniz, ancak ağrı hissetmezsiniz.
Prob, doktorunuzun prostatınızın boyutunu ölçmesine ve anormal büyümeleri tespit etmesine yardımcı olmak için farklı açılardan görüntüler sağlayabilir.
TRUS Neler Tesbit Edilir?
Rektal prob, prostat bezine ses dalgaları gönderir; normal ve anormal doku, bilgisayara iletilen farklı türde ekoları geri sektirir ve bu, desenlerini prostatın bir video resmine dönüştürür.
İzoekoik alanlar — normal dokuyu temsil eder ve aldıkları ses dalgalarıyla aynı miktarda geri döner veya yankılanır.
Hipoekoik alanlar — aldıklarından önemli ölçüde daha az yankı gönderir ve genellikle kanser varlığını gösterir.
Hiperekoik alanlar — Aldıklarından önemli ölçüde daha fazla eko geri gönderir ve sıklıkla prostatta prostat kalsifikasyonlarının veya küçük taşların varlığını gösterir. Taşlar, enfekte olmadıkça genellikle zararsızdır.
Prostata Spesifik Antijen Dansitesi (PSAD)
Prostat kanseri için yaş grubundaki erkeklerin çoğunda genellikle bir miktar BPH bulunur, bu da PSA seviyelerini yükseltebilir ve prostat kanseri tanısını daha zor hale getirebilir. PSA yoğunluğu – TRUS tarafından belirlendiği üzere, prostatın boyutuna bölünen kan PSA seviyesi – BPH ile prostat kanseri arasında ayrım yapılmasına yardımcı olabilir.
BPH ile PSA seviyesi, prostat boyutunun yüzde 15’inden fazla olmamalıdır. Prostat boyutunun yüzde 15’ini aşan PSA düzeylerinin prostat kanseri varlığını ve biyopsi ihtiyacını gösterme olasılığı daha yüksektir.
Transrektal ultrasondan sonra
Prostat/rektal ultrasondan sonra özel bir bakıma ihtiyacınız yoktur. Doktorunuz size aksini söylemediği sürece normal diyetinize ve aktivitelerinize geri dönebilirsiniz.
Transrektal Ultrasonun Riskleri ve Yan Etkileri
Transrektal ultrasonlar, radyasyona maruz kalmaktan kaçınırken vücudunuzun içinde neler olup bittiğinin görüntülerini almak için güvenli bir test yöntemi sağlar. Doktorunuz test sırasında biyopsi yapmazsa çoğu insan herhangi bir yan etki yaşamaz.
Sağlık kuruluşu biyopsi yaparsa, aşağıdaki gibi bazı yan etkiler olabilir:
Rektal kanama, ağrı ve acı, idrar yaparken zorluk veya idrara çıkma ile ağrı, idrarda kan, menide kan, enfeksiyon
Bu yan etkiler, işlemi takip eden birkaç hafta içinde azalmalıdır.
İşlemden sonra idrarda veya dışkıda bir miktar kanama görülmesi normaldir. Bu kanama genellikle minimaldir ve kısa sürelidir (birkaç günden bir haftaya kadar). Kendiliğinden çözülecektir. Menide kan görülmesi de (hematospermi) tamamen normaldir. Kırmızı, kahverengi veya siyah olabilir.Tedavi gerektirmez, kendiliğinden geçer ve cinsel ilişki için bir kontrendikasyon değildir. Alınan önlemlere bakılmaksızın prostat enfeksiyonları oluşabilir ve uygun antibiyotik tedavisi gerektirir. Muayeneden önce kesilen kan sulandırıcılara 48 saat sonra başlanabilir.
İşlemden sonra anormal ve ağır kanama (önemli ve sürekli kan akışı veya üriner obstrüksiyonlu kan pıhtıları gibi), ateş/üşüme veya prostatın şişmesi nedeniyle nadiren zor idrara çıkma, sizi derhal tıbbi yardım almaya yönlendirmelidir. Verilen talimatlara uyulursa bu durumlar oldukça nadirdir.
TRUS kullanılarak prostat biyopsisi nasıl yapılır?
Doktorlar, bir hücre veya doku örneği toplamak için bir iğneyi anormal bir alana yönlendirmek için bir TRUS kullanabilir. Doku örneği daha sonra kanseri kontrol etmek için mikroskop altında incelenir.
Doktor ultrason probunun yanına bir iğne yerleştirir. Doktor daha sonra iğneyi rektumun duvarından prostata doğru iter. Doktor, prostatın farklı bölgelerinden doku örnekleri toplamak için ince, içi boş bir iğne kullanır. Bu tip biyopsiye çekirdek biyopsi veya çekirdek iğne biyopsisi denir. Ultrasonda anormal görünen alanlar da dahil olmak üzere prostatın farklı bölgelerinden örnekler alınır. Çoğu durumda, doktor 12 doku örneği (çekirdek olarak adlandırılır) alacaktır.
Prostatın çekirdek biyopsisi biraz rahatsızlığa neden olabilir, bu nedenle doktor bir anestezik madde uygulayabilir.
TRUS kullanılarak yapılan prostat biyopsisinin yan etkileri şunları içerebilir:
birkaç gün süren rektumdan kanama, hassasiyet ve ağrı, işlemden sonra 6 haftaya kadar idrarda veya menide kan, enfeksiyon, sık idrara çıkma, zayıf veya yavaş idrar akışı veya damlama idrarı dahil olmak üzere alt idrar yolu semptomları, ağrılı idrara çıkma.
Doktorunuz prostat biyopsisinden önce ve sonra antibiyotik reçete edebilir. Antibiyotikler enfeksiyon riskini azaltabilir. İşlemden sonraki birkaç gün içinde ateşiniz çıkarsa doktorunuza danışın çünkü bu bir enfeksiyon belirtisi olabilir.
Transrektal Ultrason Sonuçları
Anormal bir TRUS sonucu, bir erkeğin aşağıdakilere sahip olduğu anlamına gelebilir:
genişlemiş bir prostat (iyi huylu prostat hiperplazisi olarak adlandırılır), iltihaplı veya enfekte prostat (prostatit olarak adlandırılır), prostat kanseri.
Bir TRUS anormal bir alan gösteriyorsa ancak biyopsi örneğinde kanser bulunmazsa, başka bir prostat biyopsisi yaptırmanız gerekebilir. İşlem, aşağıdaki durumlarda 6-12 ay içinde tekrar yapılabilir:
PSA seviyesi yükseliyorsa, daha öncesinde kanser teşhisi olması.